คำถามท้ายบท 1

ตรวจสอบทบทวน(Self-Test)

คำถาม : หลักสูตรมีความสำคัญหรือจำเป็นต่อการศึกษาหรือไม่อย่างไร

           หลักสูตร คือ เนื้อหาวิชาและโครงสร้างของประมวลวิชาที่ประกอบไปด้วยการจัดระบบการเรียนการ สอนเพื่อให้ผู้เรียนได้รับประสบการณ์และการเรียนรู้อันจะนำไปสู่ความสำเร็จ ในอาชีพหรือการศึกษาตามวัตถุประสงค์ของหลักสูตรนั้น ๆ

            หลักสูตร ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน 2552 คือ ประมวลวิชาและกิจกรรมต่าง ๆ ที่กำหนดไว้ในการศึกษา เพื่อวัตถุประสงค์อย่างใดอย่างหนึ่ง

หลักสูตรจึงมีความสำคัญต่อการศึกษา เพราะหลักสูตรเปรียบเสมือนเข็มทิศที่ใช้ในการจัดการศึกษา เพื่อให้ผู้เรียนบรรลุผลตามจุดมุ่งหมายของแผนการศึกษาแห่งชาติที่ต้องการให้ หลักสูตรช่วยพัฒนาบุคคลต่าง ๆ ให้เป็นคนที่มีความรู้ความสามารถและพัฒนาการในทุก ๆด้าน นอกจากนี้หลักสูตรยังช่วยทำให้บุคคลต่าง ๆ สามารถกำหนดแนวทางในการประกอบอาชีพตามความสามารถ ความถนัดและความสนใจของตนเอง เพื่อบำเพ็ญตนให้เป็นประโยชน์แก่สังคมและประเทศชาติ ตลอดจนช่วยพัฒนาประเทศชาติไปสู่ความเจริญในทุก ๆ ด้าน หลักสูตรจึงเปรียบเสมือนหัวใจสำคัญของการศึกษาเป็นเสมือนกับหางเสือที่คอยกำหนดทิศทางให้การเรียนการสอนเป็นไปตามจุดมุ่งหมายของการศึกษาหรือกล่าวอีกอย่างหนึ่งคือเป็นเครื่องมือชี้นำทางในการจัดความรู้และประสบการณ์แก่ผู้เรียนซึ่งครูจะต้องปฏิบัติตามเพื่อให้ผู้เรียนได้รับการศึกษาที่มีจุดมุ่งหมาย                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                              กิจกรรม(Activity)                                                                                                                                       คำถาม : อุปมาอุปมัย: เมื่อการศึกษาเปรียบเทียบได้กับเครื่องมือการพัฒนามนุษย์ หลักสูตรเปรียบได้กับสิ่งใด

          คำศัพท์ CURRICULUM ที่แปลว่า หลักสูตร เดิมมีรากศัพท์มาจากภาษาละติน(Latin origin) "currere"มีความหมายว่า "วิ่ง,การวิ่ง" ต่อมาได้มีการนำมาใช้อย่างแพร่หลายและแปลเป็นภาษาอังกฤษว่า "running course" ที่แปลว่า "ลู่วิ่ง" หรือเส้นทางที่ใช้วิ่งแข่ง ซึ่งเป็นการอุปมาอุปไมยว่าหลักสูตรเปรียบเสมือนลู่วิ่งหรือสนามวิ่งแข่ง ที่ผู้เรียนทุกคนจะต้องฟันฝ่าอุปสรรคความยากของวิชาหรือประสบการณ์การเรียน รู้ต่าง ๆที่กำหนดไว้ในหลักสูตรเพื่อความสำเร็จ

" Curriculum as Prescription " หลักสูตรคือใบสั่งยา อาร์เทอร์ ได้กล่าวถึงหลักสูตรว่าเปรียบเสมือนใบสั่งยาไว้ในหนังสือ examplars of curriculum ในตอนหนึ่งว่า หลักสูตรก็เหมือนใบสั่งยา ที่มีแพทย์เป็นผู้เขียนใบสั่ง ผู้ป่วยจะต้องทราบว่าตนจะปฏิบัติตนอย่างไรตามในใบสั่งของแพทย์ ซึ่งผู้ป่วยก็อาจจะไม่ปฏิบัติตามก็ได้ ซึ่งก็เหมือนกับหลักสูตรที่มีผู้พัฒนาหลักสูตรนำเสนอหลักสูตร แต่ผู้สอนอาจจะปฏิบัติตามหรือไม่ก็ได้ ขึ้นอยู่กับบริบทของแต่ละคน ครูจะเป็นผู้ที่รู้ว่าหลักสูตรนั้นคืออะไรและจะปฏิบัติตามได้อย่างไรได้ดีที่สุด

            จากคำนิยามของนักการศึกษาที่ยกมานั้นพอกล่าวได้ว่า หลักสูตร คือแผนการเบื้องต้น แผนที่หรือใบสั่งที่จะต้องปฏิบัติตาม จากองค์ประกอบของหลักสูตรซึ่งประกอบด้วย
1.จุดมุ่งหมายของหลักสูตร 2.เนื้อหา รายละเอียดหลักสูตร 3. การนำไปใช้ 4.การประเมินผล 

สรุป   
    ผู้เขียนจึงขอเปรียบเทียบหลักสูตรว่าหลักสูตร เปรียบเสมือน บทละครหรือบทภาพยนตร์ที่ผู้เขียนบทละครจะต้องมี
1.จุดมุ่งหมายในการเขียนหรือ ประพันธ์บทละครนั้น ๆ เปรียบได้กับการวางจุดมุ่งหมายของหลักสูตร  
2. ต้องมีการวางเค้าโครงเรื่องไว้แล้วตั้งแต่ต้นจนจบ มีการวางคาแรกเตอร์ของตัวละครแต่ละคนไว้ ตัวละครจะต้องประสบ พบเจอเหตุการณ์อะไรบ้าง ไปตามลำดับขั้นตอน ซึ่งเปรียบได้กับเนื้อหาและรายละเอียดในหลักสูตร  
3. การนำหลักสูตรไปใช้ ก็เปรียบได้กับการที่ นักประพันธ์หรือผู้กำกับละครผู้นำบทละครนั้นมาทำเป็นละครหรือภาพยนตร์ โดยต้องมีการคัดเลือกนักแสดง กำกับนักแสดงเพื่อให้นักแสดง แสดงบทบาทออกมาได้ตามที่ผู้ประพันธ์ได้ประพันธ์เอาไว้ในบทละครนั้น แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นการจะนำบทละครใดมาใช้หรือสร้างเป็นละครนั้น ผู้ประพันธ์หรือผู้กำกับก็สามารถปรับบทละครบทนั้นได้เพื่อให้ละครเรื่องนั้น เข้ากับบริบทและยุคสมัยของสังคมที่เปลี่ยนไปด้วย 
4.เปรียบการประเมินผลหลักสูตร กับละครที่ออนแอร์ไปแล้วนั้นจะได้รับความนิยม คำติชมจากผู้ชมทางบ้านมากน้อยเพียงใด เหมือนกับหลักสูตรเมื่อมีการนำไปใช้ก็ต้องประเมินผลลัพธ์ ของผู้เรียน วัดผลสำเร็จทางการศึกษาของผู้เรียนนั่นเอง